Καλό ταξίδι, Χάρι

vandijck_balta_mulisch
Standard

Η Ινώ Βαν Ντάικ-Μπαλτά με τον Χάρι Μούλις
(photo © Spiros D. Katopodis / v.p.a.)

«Μεγάλωσα με τον Χάρι Μούλις, με τον Ξάπι, όπως ο ίδιος διάβαζε το όνομά του στα Ελληνικά. Στο γυμνάσιο διδασκόμασταν τα βιβλία του, τα παλαιότερα φυσικά μιας και πήρα το απολυτήριο το 1964, πολύ πριν γράψει τα πιο γνωστά βιβλία του. Θυμάμαι το «Τροφή για Ψυχολόγους» και «Το Πέτρινο Νυφικό Κρεβάτι«.  Πού να φανταστώ τότε ότι χρόνια αργότερα θα μετέφραζα τα βιβλία του στα Ελληνικά…

Όταν γνώρισα τον Μούλις από κοντά, ήταν ήδη μεγάλος, τόσο σε ηλικία όσο ως συγγραφέας. Αυτό έγινε πριν από δέκα χρόνια όταν επισκέφτηκε την Αθήνα με αφορμή την παρουσίαση του βιβλίου του «Η διαδικασία«.  Ξανάρθε πριν από τρία χρόνια για την παρουσίαση μιας επιλογής από τα διηγήματα και τις νουβέλες που έγραψε κατά τη διάρκεια της καριέρας του.   Όπως οι περισσότεροι πραγματικά σημαντικοί άνθρωποι, ήταν απλός και προσιτός.  Δεν είχε ανάγκη να αποδείξει πόσο σπουδαίος ήταν, γιατί απλούστατα ήταν.  Είχε ένα ιδιότυπο χιούμορ που πολλοί άνθρωποι παρεξηγούσαν, νομίζοντας ότι ήταν υπερόπτης.  Αυτοσαρκαζόταν με λεπτό τρόπο.  Μιλώντας π.χ. για το Θεό έλεγε «ο συνάδελφός μου εκεί πάνω», μιας κι ήταν κι οι δύο δημιουργοί.

Το πρώτο βιβλίο του που μετέφρασα ήταν «Η απόπειρα«, όπου ολόκληρη η ζωή του ήρωα σημαδεύεται από τις τραυματικές του εμπειρίες κατά τον 2ο Παγκόσμιο Πόλεμο.  Και ο ίδιος ο Μούλις έζησε ανάλογες εμπειρίες, μιας και η μητέρα του ήταν Εβραία και κινδύνεψε να απελαθεί κι αυτή στα στρατόπεδα εξόντωσης των ναζί. Γλίτωσε χάρη στην παρέμβαση του Αυστριακού πατέρα του ο οποίος εργαζόταν σε τράπεζα που πουλούσε τα υπάρχοντα των απελαθέντων Εβραίων και φυλακίστηκε μάλιστα γι’ αυτό μετά τον πόλεμο.  Σε πολλά από τα έργα του ο πόλεμος και ο Χίτλερ παίζουν σημαντικό ρόλο, όπως το Πέτρινο Νυφικό Κρεβάτι, Η Απόπειρα και ο Ζίγκφριντ.

Και στα έξι βιβλία που μετέφρασα, η συνεργασία μας ήταν άψογη. Ο Χάρι απαντούσε με προθυμία και αμεσότητα σε όλες τις απορίες μου και τα ερωτήματα που του έθετα. Ήταν άνθρωπος με εκπληκτική μνήμη και πάρα πολύ οργανωμένος. Ήταν επίσης άνθρωπος με πλατιά μόρφωση και πολλά και ποικίλα ενδιαφέροντα, πράγμα που φαινόταν και από τα θέματα που έθιγε στα βιβλία του, από τη δημιουργία οργανικής ζωής στο εργαστήριο ως την αστρονομία, από την ιστορία της τέχνης ως τη φιλοσοφία. Ειδικά το magnum opus του, Η Ανακάλυψη του Ουρανού, αναδεικνύει το εύρος του ταλέντου και των ενδιαφερόντων του. Στο τέλος του βιβλίου ο ήρωας, ο Κουίντεν, επιστρέφει στον ουρανό, μαζί με τα γράμματα της Διαθήκης. Τώρα πήγε να τον βρει και ο δημιουργός του, ο Μούλις. Καλό ταξίδι, Χάρι.»

Το κείμενο έγραψε η Ινώ Βαν Ντάικ-Μπαλτά, μεταφράστρια βιβλίων του Χάρι Μούλις

Εδώ μπορείτε να βρείτε ένα σύντομο βιογραφικό του μεγάλου συγγραφέα