Το Δέντρο, τεύχος 195-196

Το Δέντρο, τεύχος 195-196
Standard

Πώς διαβάζουμε. Κριτήρια – ψευδείς Κανόνες. Το κείμενο, η ανάγνωση, το κοινό

Το τελευταίο τεύχος του εξαιρετικού λογοτεχνικού περιοδικού Το Δέντρο καταπιάνεται επιτυχώς με το πολύ ενδιαφέρον θέμα της παραλογοτεχνίας. Ποια είναι εκείνα τα κριτήρια που την διαχωρίζουν από την πραγματική λογοτεχνία; Continue reading

Το Δέντρο, τεύχος 191-192

ΤΟ ΔΕΝΤΡΟ
Standard

Πριν λίγες εβδομάδες κυκλοφόρησε το νέο, διπλό τεύχος του γνωστού λογοτεχνικού περιοδικού «Το Δέντρο» με 110 σελίδες για τον σύγχρονο ελληνικό κινηματογράφο, 120 σελίδες εκλεκτής λογοτεχνίας από όλο τον κόσμο αλλά και τις γνωστές στήλες επίκαιρης και καίριας σχολιογραφίας. Continue reading

ΤΕΦΛόΝ #5

teflon_5
Standard

Κυκλοφόρησε το πέμπτο τεύχος του αγαπητού ποιητικού σκεύους (και όχι μόνο) Τεφλόν, το οποίο έχει εδραιώσει το ευδιάκριτο και υψηλότατης ποιότητας στίγμα του. Όπως και στα προηγούμενα, έτσι και σ” αυτό το τεύχος οι αναγνώστες και οι αναγνώστριες έχουν την ευκαιρία να απολαύσουν ζωντανή και παλόμενη ποίηση, αιχμηρά δοκίμια και απρόβλεπτες αναλύσεις – κι όλα αυτά με μηδενικό χρηματικό αντίτιμο. Continue reading

Κοιλάδα των Βουσμάνων, πεδιάδα της ανέχειας

teflon_4
Standard

Μόλις κυκλοφόρησε το τέταρτο τεύχος του Τεφλόν, του «ποιητικού σκεύους» με την πιο φρέσκια θεώρηση στα ποιητικά πράγματα. Επίσης, με την καλύτερη σχέση τιμής/ποιότητας μια και διανέμεται δωρεάν. Δεν είναι όμως αυτός ο λόγος για τον οποίο εξαντλείται σε χρόνο ρεκόρ, αλλά η ύλη του: προσεγμένη, με ουσιαστική γνώση της ποιητικής ιστορίας και εξαιρετικές κεραίες όσον αφορά τα τωρινά ρεύματα και τις νέες ποιητικές φωνές. Όλα αυτά σε μια ελκυστική και προσεγμένη έντυπη συσκευασία.

Το τέταρτο τεύχος περιλαμβάνει την πρώτη στην Ελλάδα ανθολόγηση Νοτιοαφρικάνικης ποίησης γραμμένης στα Αφρικάανς. Ανθολογούνται λιγότερο ή περισσότερο γνωστοί ποιητές και ποιήτριες της γενικά άγνωστης σε μας χώρας με τρόπο που να περιλαμβάνει διάφορα ρεύματα και διάφορες εποχές. Η μετάφραση είναι δια χειρός της υποφαινόμενης.

Πέρα από τη συγκεκριμένη ανθολογία, το τέταρτο τεύχος (όπως και τα προηγούμενα) περιέχει εξαιρετικά άθρα, μεταφράσεις και δοκίμια. Συνεπώς, το συνιστούμε ανεπιφύλακτα. Βιαστείτε όμως, γιατί όπως είπαμε εξαντλείται σε χρόνο ρεκόρ. Εναλλακτικά, μπορείτε να επιλέξετε την μέθοδο της συνδρομής, στηρίζοντας παράλληλα αυτή την αξιόλογη ποιητική προσπάθεια. Εδώ μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την ύλη καθώς και τα σημεία διανομής.

Το ολλανδικό λυχνάρι

lychnari
Standard

Κοντά ένα τέταρτο του αιώνα, πέντε φορές το χρόνο, το περιοδικό Λυχνάρι ενημερώνει τους απανταχού ολλανδόφωνους για τα τεκταινόμενα στην Ελλάδα. Με αναλύσεις που ξεφεύγουν από τις ρομαντικές ωραιοποιήσεις των τουριστών, έμφαση στην επικαιρότητα αλλά και ενδιαφέρουσες ιστορικές αναλύσεις. Οι ρίζες του περιοδικού μπορούν να αναζητηθούν στο κέντρο Νεοελληνικών Σπουδών του πανεπιστημίου του Άμστερνταμ, το οποίο θα έχουμε την ευκαιρία να το παρουσιάσουμε πιο αναλυτικά στο μέλλον.

Οι συνεργάτες του περιοδικού είναι περισσότερο ή λιγότερο γνωστοί δημοσιογράφοι και ακαδημαϊκοί. Στην ιστοσελίδα του περιοδικού υπάρχουν (στα Ολλανδικά) πληροφορίες για παρελθόντα τεύχη, για τους ανθρώπους πίσω από τα κείμενα αλλά και για τις δυνατότητες συνδρομής. Συνολικά, μια εξαιρετική και συνεπέστατη προσπάθεια που με τη στάση του εξισορροπεί τις όποιες απλοποιημένες θεωρήσεις της Ελλάδας από τα διεθνή μέσα.

Το χρονικό του Άμστερδαμ

MadurodamMF
Standard

«Στην χώρα του Εράσμου, του Ρέμπραντ, του Σπινόζα και των λουλουδιών»

Έτσι είναι ο τίτλος με τον οποίο κυκλοφόρησε η Νέα Εστία τον Οκτώβρη του 1981 ένα τεύχος (#1302) εξ” ολοκλήρου αφιερωμένο στην Ολλανδία. Χάρη στην εξαιρετική βάση ψηφιοποιημένων περιοδικών του ΕΚΕΒΙ, μπορείτε να το ξεφυλλίσετε ολόκληρο εδώ.

Το τεύχος ξεκινά μ” έναν λεπτομερή οδηγό των διαφόρων περιοχών και των κύριων πόλεων της Ολλανδίας από τη Ζερμαίν Μαμαλάκη. Ο οδηγός παραμένει σε γενικές γραμμές έγκυρος ακόμα και σήμερα. Με εξαίρεση τις ατυχείς μεταγραφές κάποιων ολλανδικών τοπωνυμίων και ονομάτων στην ελληνική γλώσσα.

Στο ίδιο τεύχος: ένα ποίημα για το Φόλλενταμ από τον Μιχάλη Δ. Στασινόπουλο, συγκεκριμένα για την μεγάλη διαφορά που του επιφύλασσε η δεύτερη σε σχέση με την πρώτη του επίσκεψη στην πόλη. (Και πού να πήγαινες σήμερα αγαπητέ Στασινόπουλε να δεις όλη την παλιά δόξα ακόμα πιο καταπεσμένη…) Κι ακόμα:

Εκτός όμως από φιλοσόφους και ταξιδιωτικές εντυπώσεις, στο πολύ καλό περιοδικό βρίσκουμε και το δοκίμιο με τίτλο «από την ιστορία της ολλανδικής λογοτεχνίας«, γραμμένο από κάποιον ή κάποια με τα αρχικά Ζ.Μ. (να υποθέσουμε ότι πρόκειται κι εδώ για την Ζερμαίν Μαμαλάκη;) Το κείμενο περιγράφει συνοπτικά τις απαρχές της Ολλανδικής λογοτεχνίας, την ρομαντική της περίοδο και σταματάει το χρονολόγιό του στον Μουλτατούλι και τον Κούπερους, τις αρχές δηλαδή του εικοστού αιώνα.

Από το θεμέλιο έργο της ολλανδικής λογοτεχνίας, το «Μαξ Χαβελάαρ» του Μουλτατούλι, μπορούμε στο ίδιο τεύχος να διαβάσουμε κι ένα απόσπασμα. Δεν είναι το μοναδικό. Ακολουθούν κομμάτια από:

  • την «Ολλανδία» του Φρέντερικ βαν Έεντεν
  • τις «Επιθυμίες» της Άλμπερτιν Στέενχοφ-Σμάλντερς
  • το «Διάβασμα» της Άννυ Σάλομονς
  • τη «Διάσωση» του Χάσπελς
  • τα «γράμματα απ” την εξοχή» του Φρέντερικ Βαν Έεντεν
  • «στο Μπόμα» του Χένρικ Βαν Μπόβεν

Όλα είναι (σύμφωνα με τους συντάκτες) αποσπάσματα «που δείχνουν χαρακτηριστικά την ήρεμη, στοχαστική ιδιοσυγκρασία του λαού, την αγάπη του για τη Φύση, για το βιβλίο και τη σκέψη, για ό, τι είναι ουσιαστικό, αληθινό, στέρεο και ακατάλυτο, για την κλίση του για τη φιλοσοφία.»

Ο μεταφραστής / η μεταφράστρια των προαναφερθέντων αποσπασμάτων υπογράφει με τα αρχικά του/της: Ζ.Μ.

Πάνω που ο αναγνώστης αρχίζει ν” απορεί γι” αυτή την εμμονή του περιοδικού με τους «κλασικούς» των ολλανδικών γραμμάτων και τεχνών, το ενδιαφέρον δοκίμιο του μεγάλου Ολλανδού κριτικού λογοτεχνίας Κης (Κέις θα έλεγα εγώ) Φενς «σύγχρονες φυσιογνωμίες της ολλανδικής λογοτεχνίας» ταράζει τα νερά με απόψεις όπως:

«Δεν υπάρχει σχεδόν παράδοση στην πρόζα της Ολλανδίας. Ο κάθε Ολλανδός οφείλει να ξεκινήσει απ” την αρχή, μια που δεν έχει πρότυπο. Και δεν μπορεί να γραφεί η ιστορία της εξέλιξης του ολλανδικού μυθιστορήματος γιατί δεν υπάρχει ιστορία. Υπάρχουν ξεχωριστοί συγγραφείς που έγραψαν αξιόλογα βιβλία.»

Προς το τέλος του τεύχους βρίσκουμε και μια απολαυστική αναφορά από τον Νικόλαο Ανδριώτη σ” ένα Ελληνικό χρονικό του 18ου αιώνα που γράφτηκε από έναν «Έλληνα στο  Άμστερδαμ» της «Ολλάνδας» και που βρίσκεται στην κοινοτική βιβλιοθήκη της Θεσσαλικής Ζαγοράς. Απ” αυτό μαθαίνουμε πιο πολλά για την Ελλάδα παρά για την Ολλανδία του τότε, αλλά σε κάθε περίπτωση αξίζει να μια ανάγνωση.

Κι αφού η εστίαση έχει περάσει στην Ελλάδα, το περιοδικό φιλοξενεί κι ένα ιστορικό άρθρο του B.J.Slot για τις «σχέσεις μεταξύ Ελλάδας και Ολλανδίας από τον ΙΖ” αιώνα μέχρι τον Καποδίστρια».

Παρά μια γενική εξιδανίκευση που υποβόσκει και τη μη αποφυγή κάποιων κλισέ, νομίζω ότι το συγκεκριμένο αφιέρωμα της Νέας Εστίας εξακολουθεί ακόμα και σήμερα να είναι σημείο αναφοράς για παρόμοιες προσπάθειες που ακολούθησαν ή  θ” ακολουθήσουν.

Ambit: αφιέρωμα στην ολλανδική ποίηση

ambit
Standard

Παρόλο που το taal.gr επικεντρώνεται στη σχέση ολλανδικής και ελληνικής γλώσσας, δεν θα μπορούσαμε να αγνοήσουμε και μεταφράσεις ολλανδικής ποίησης στα Αγγλικά.

Το τεύχος 198 (Φθινόπωρο 2009) του πολύ καλού Αγγλικού περιοδικού AMBIT είναι αφιερωμένο στην ολλανδική ποίηση. Κύρια φιγούρα του αφιερώματος, ο Remco Campert ο οποίος απεικονίζεται και στο εξώφυλλο.

Στο αφιέρωμα παρουσιάζονται αγγλικές μεταφράσεις ποιημάτων των εξής Ολλανδών ποιητών και ποιητριών: Rutger Kopland, Hagar Peeters,  Hèléne Geléns, του πολυδιαφημισμένου Mustafa Stitou και της (Ολλανδέζας) τωρινής επίσημης ποιήτριας της Αμβέρσας Joke van Leeuwen. Σύντομα θα έχουμε την ευκαιρία ν” αναφερθούμε ξεχωριστά στα παραπάνω ονόματα και από το taal.gr

Το συντονισμό του αφιερώματος έχει ο μεταφραστής του Campert στα Αγγλικά και γνώστης της Ολλανδικής ποίησης Donald Gardner. Στο ίδιο τεύχος διαβάζουμε ένα ποίημα του Gardner αφιερωμένο στον Campert κι ένα ενδιαφέρον δοκίμιο του Paul Binding για την ολλανδική ποίηση. Δείτε εδώ ένα εξαιρετικό δείγμα των μεταφράσεων του τεύχους.

Δεν ξέρω αν στο μεταξύ έχει εξαντληθεί το συγκεκριμένο τεύχος, σε κάθε περίπτωση όμως το AMBIT το φέρνει η Πολιτεία.