Είναι δύσκολοι καιροί για τους χάρτινους συντρόφους. Continue reading
Δανείζονται e-books
Βιβλιοχώροι
Ο Καβάφης στο Λάιντεν
Δεν συμβαίνει μόνο στο Βέλγιο κάποια ποιήματα να σκαρφαλώνουν ενίοτε στους τοίχους, όπως έγινε με το πανέμορφο «γιορτάσι της λύπης» του G. Gils, το οποίο οι περαστικοί μπορούν να διαβάσουν σ” έναν δρόμο της Αμβέρσας. Στη φοιτητούπολη Λάιντεν (Leiden) της Ολλανδίας όμως, πάνω από 100 ποιήματα απ” όλες τις χώρες και τις γλώσσες του κόσμου, μετατρέπουν αναπάντεχα τον περιπατητή σε πραγματικό αναγνώστη του εξωτερικού χώρου. Continue reading
Βιβλιοφιλικός τουρισμός α λα Ολλανδικά
Στα Ολλανδικά υπάρχει η λέξη «boekenstad», τουτέστιν βιβλιόπολη∙ με τον όρο αυτό περιγράφεται μια μικρή επαρχιακή πόλη που έχει πληθώρα παλαιοβιβλιοπωλείων, φιλοξενεί φεστιβάλ αναγνωστικού ενδιαφέροντος και προσελκύει βιβλιοφιλικό τουρισμό. Μια ονομαστή ολλανδική βιβλιόπολη είναι και το πανέμορφο Ντέιβεντερ της επαρχίας Οβεράισελ. Continue reading
Μια εργατική μέλισσα
De Bezige Bij ονομάζεται ο πιο γνωστός ίσως εκδοτικός οίκος της Ολλανδίας. Στα Ελληνικά θα μπορούσαμε να μεταφράσουμε το όνομά του σαν «η εργατική», ή ακόμα καλύτερα «η ακάματη μέλισσα». Continue reading
Το γιορτάσι της λύπης (Gust Gils)
Μάαστριχτ – Οία: 1-1
Ο γνωστός εκδοτικός οργανισμός ταξιδιωτικών οδηγών Lonely Planet, δημοσίευσε πρόσφατα μια λίστα με τα δέκα καλύτερα βιβλιοπωλεία στον κόσμο. Στην πρώτη θέση φιγουράρει το θρυλικό City Lights του Σαν Φρανσίσκο.
Τώρα είναι δύσκολο να ανακαλύψετε δύο βιβλιόφιλους (ή βιβλιόφιλες) με την ίδια ακριβώς λίστα «αγαπημένων/καλύτερων» βιβλιοπωλείων. Στη δικιά μας περίπτωση, κύριο ρόλο σε μια τέτοια επιλογή θα έπαιζαν το περιεχόμενο των ραφιών τους και το μεράκι των πωλητών. Γεγονός όμως παραμένει ότι στη λίστα του Lonely Planet συναντούμε χώρους με πραγματική συνεισφορά στην ιστορία του βιβλίου, καθώς και χώρους με έντονο αρχιτεκτονικό ενδιαφέρον.
Στη λίστα περιλαμβάνονται ένα Ολλανδικό κι ένα Ελληνικό (ξενόγλωσσο) βιβλιοπωλείο. Στην Ολλανδία πρόκειται για το (πραγματικά εντυπωσιακό) κατάστημα της γνωστής αλυσίδας selexyz στο Μάαστριχτ, το οποίο στεγάζεται σε μια Δομινικανή εκκλησία του δεκάτου τρίτου αιώνα. Στην Ελλάδα έχουμε να περηφανευόμαστε για το βιβλιοπωλείο Ατλαντίς στην Οία της Σαντορίνης, μια επιλογή στην οποία πιστεύουμε ότι μεγάλο ρόλο έπαιξαν τα κραταιά τουριστικά στερότυπα.
Σε κάθε περίπτωση, μην παραλείψετε να δείτε εδώ μια ψηφιακή τρισδιάστατη περιήγηση στο selexyz του Μάαστριχτ, το οποίο καταλαμβάνει το νούμερο ένα της παρόμοιας λίστας της Guardian.
Τα πολλά πρόσωπα μιας βιβλιοθήκης
Η Βασιλική (Εθνική θα λέγαμε εμείς) Βιβλιοθήκη του Βελγίου εγκαινίασε πρόσφατα έναν μόνιμο εκθεσιακό χώρο για την ιστορία του βιβλίου, του γραπτού λόγου και των βιβλιοθηκών. Σε μια μοντέρνα, χρηστική και όμορφη διαρρύθμιση, οι επισκέπτες της έκθεσης έχουν την ευκαιρία να περιπλανηθούν σε διάφορες εκφάνσεις της πρώτης ύλης από την οποία αποτελούνται οι βιβλιοθήκες.
Η έκθεση περιλαμβάνει και έναν χώρο ειδικά αφιερωμένο στη Βέλγικη λογοτεχνία, αλλά το μεγαλύτερο τμήμα της εξετάζει το αντικείμενό της από οικουμενική σκοπιά. Η Βιβλιοθήκη βρίσκεται στις Βρυξέλλες και τούτη η έκθεση αποτελεί μια ακόμα αφορμή για βιβλιοφιλικές επισκέψεις στη συγκεκριμένη πόλη.
Βιβλιοθήκες
Επιτρέψτε μου μια ανάρτηση ορμώμενη από προσωπικά και νοσταλγικά κίνητρα. Μια ανάρτηση που αναφέρεται στις ολλανδικές βιβλιοθήκες, κτίρια (και θεσμοί στην ουσία) που μου λείπουν τόσο πολύ εδώ στην Ελλάδα.
Κάθε ολλανδική πόλη σχεδόν, έχει μια δημόσια δανειστική βιβλιοθήκη. Δεν έχουν όλες τον ίδιο ενημερωμένο κατάλογο, αλλά παντού το κοινό μπορεί να δανειστεί πλήθος καινούριων και παλιότερων βιβλίων σε αξιοπρεπή κτίρια με καλές εγκαταστάσεις.
Αλλά όχι μόνο βιβλία. Στις ολλανδικές βιβλιοθήκες παρέχονται και παρτιτούρες αλλά και -έναντι αντιτίμου- CD, για τους εραστές της μουσικής. Τώρα για όσους αναρωτιούνται τι γίνεται με την πειρατεία και τα σχετικά: ο δανεισμός ενός CD από ολλανδική βιβλιοθήκη κοστίζει λιγότερο από την αγορά ενός κακέκτυπου πειρατικού CD και το αντίτιμο καλύπτει τα σχετικά πνευματικά δικαιώματα.
Στις μεγάλες πόλεις, η κατάσταση για τους βιβλιόφιλους και μουσικόφιλους γίνεται ειδυλλιακή. Το διαπίστωσα από πρώτο χέρι όταν για αρκετά χρόνια είχα την τύχη να είμαι μέλος και τακτικότατη επισκέπτρια της βιβλιοθήκης της Χάγης. Εκεί δε χρειαζόταν να βυθιστείς σε καταλόγους (εύχρηστοι και προσβάσιμοι και μέσω Ίντερνετ από το σπίτι) για να βρεις το βιβλίο που ήθελες. Μια απλή επίσκεψη στα πολλά επίπεδα και τις σοφά τοποθετημένες βιβλιοθήκες αρκούσε.
Εκεί καταλαβαίνει κανείς και τον πλούτο μιας βιβλιοθήκης: αν τα βιβλία σου προσφέρονται σαν ώριμα φρούτα κατά την περιήγησή σου, αν το περιβάλλον μπορεί να σε ξεμυαλίζει και να σε κάνει να πάρεις τελικά μαζί σου βιβλία που ποτέ δε θα φανταζόσουν ότι θα ήθελες – ότι υπήρχαν.
Άλλο θετικό των βιβλιοθηκών είναι η ύπαρξη διαφόρων γλωσσών και η απόλυτη κάλυψη των Αγγλικών πανεπιστημιακών και λογοτεχνικών εκδόσεων. Δεν ξεχνάω ότι την Αφρική του Αρανίτση την πρωτοβρήκα στην δανειστική βιβλιοθήκη του Ναϊμέχεν.
H δε Βαλχάλα των μουσικόφιλων είναι η βιβλιοθήκη του Ρόττερνταμ, όπου και βρίσκεται η κεντρική δισκοθήκη της Ολλανδίας. Εδώ βρίσκεται ο ιστότοπός της. Είναι στα Ολλανδικά αλλά αν έχετε περιέργεια βάλτε στη σχετική φόρμα κάποιο δίσκο (CD/LP) που ψάχνετε χρόνια και δε μπορείτε να βρείτε. 9 στις 10 φορές θα τον έχει.
300.000 CD, 300.000 LP, 10.000 μουσικά DVD, από τα πιο δημοφιλή μέχρι τα πιο σπάνια έρχονται στη βιβλιοθήκη της πόλης σου με ένα λογικό αντίτιμο. Τυχεροί οι κάτοικοι του Ρόττερνταμ που έχουν στην πόλη τους κάτι σαν το θησαυροφυλάκιο του Σκρουτζ Μακ Ντακ αλλά γεμάτο με δίσκους.
Κλείνω αυτό το κείμενο αποτίοντας τον απόλυτο σεβασμό μου σε μια κοινωνία που καταφέρνει να συντηρεί και να κρατάει ζωντανές τέτοιες κυψέλες πολιτισμού, προσβάσιμες για όλους.