Σ’ ένα σταυρόλεξο, ο ορισμός “λευκός, Νοτιοαφρικανός συγγραφέας” θα έφερνε αυτόματα στο μυαλό μας το νομπελίστα Τζ. Μ. Κούτσι (J.M. Coetzee), το έργο του οποίου έχει μεταφραστεί αλλά και συζητηθεί εκτενώς και στα Ελληνικά. Continue reading
Γκερνίκα (Guernica): ένας από τους πιο εμβληματικούς και γνωστούς πίνακες του εικοστού αιώνα. Ο Βέλγος ιστορικός της τέχνης Gijs van Hensbergen (Χέις φαν Χενσμπέργχεν) έχει γράψει μια «βιογραφία» του έργου, η ελληνική έκδοση της οποίας κυκλοφόρησε το 2007 από την «Μικρή Άρκτο«. Το πρωτότυπο είναι γραμμένο στα Αγγλικά και η μετάφρασή του έγινε από τον Άδωνι Σάμψων. Continue reading
«Η Ελλάδα έχει μια εκπληκτικά μεγάλη παραγωγή ποίησης (περίπου 380 τίτλοι το χρόνο, τη στιγμή που ο αριθμός των μυθιστορημάτων είναι 400) – ειδικά αν σκεφτεί κανείς πόσο λίγοι από τους Έλληνες διαβάζουν.»
«Όσον αφορά την κρατική στήριξη για την μετάφραση Ελληνικών έργων σε άλλες γλώσσες, η πολιτεία την αναλαμβάνει μόνο όταν η Ελλάδα είναι η επίσημη φιλοξενούμενη χώρα σε κάποια διεθνή έκθεση βιβλίου (μόνο και μόνο, γιατί τότε πρέπει να υπάρχουν κάποιοι τίτλοι στη γλώσσα της διοργανώτριας χώρας!)»
Αυτές κι άλλες περισσότερο ή λιγότερο ενδιαφέρουσες απόψεις εκφράζει η ελληνικής καταγωγής ποιήτρια Krystalli Glyniadakis σε μια συνέντευξη που έδωσε στο περιοδικό 3:ΑΜ. Μια συνέντευξη που την ανακαλύψαμε μέσω του πολύ καλού Ολλανδικού blog για την ποίηση Contrabas.
Παρέα με τον αγαπημένο μας συγγραφέα, ακροδεξιές ατασθαλίες και εκατοντάδες χιλιάδες μαθητές που αγαπούν την ποίηση. Στην εβδομαδιαία στήλη του taal.gr με αξιοσημείωτα και αξιοπερίεργα λογοτεχνικά νέα απ’ όλο τον κόσμο.
Όσοι τυχεροί βρεθούν στο Άμστερνταμ από τις 13 μέχρι τις 16 Μαΐου, μπορούν να γιορτάσουν τα εβδομηντάχρονα του σπουδαίου Νοτιοαφρικανού Νομπελίστα J.M.Coetzee (Κούτσι, σύμφωνα με την ατυχή μεταγραφή του ονόματός του στα Ελληνικά). Στον πολιτιστικό χώρο balie, πλήθος συγγραφέων και καλλιτεχνών θα αποτίσουν φόρο τιμής στον Coetzee, ενώ και ο ίδιος ο συγγραφέας θα είναι παρών, σε μια από τις σπάνιες δημόσιες εμφανίσεις του. Κινηματογραφικές και θεατρικές παραστάσεις καθώς και εικαστικές εκθέσεις εμπνευσμένες από το έργο του, συμπληρώνουν το πρόγραμμα των εκδηλώσεων.
Άλλη μια νομπελίστρια συγγραφέας, η Αυστριακή Ελφρίντε Γέλινεκ, ετοιμάζει ένα θεατρικό έργο με τίτλο “Winterreise” (χειμωνιάτικο ταξίδι) και θέμα το μεγάλο σκάνδαλο της τράπεζας Hypo. Πρόκειται για τον χρηματισμό του εκλιπόντος ακροδεξιού ηγέτη Γεργκ Χάιντερ και του κόμματός του με αδιαφανείς μεθόδους και πρόσχημα την οικονομική «εξυγίανση» της περιοχής όπου ήταν κυβερνήτης. Άλλη μια ευκαιρία για την Γέλινεκ για να ξεσκεπάσει ένα ακόμα από τα πολλά πρόσωπα της εκμετάλλευσης και της υποκρισίας στην πατρίδα της.
Εκατοντάδες χιλιάδες μαθητών συρρέουν σε ποιητικά δρώμενα κι άλλοι τόσοι σπεύδουν να απομνημονεύσουν και να απαγγείλουν ποίηση. Όνειρο θερινής νύχτας; Όχι στις ΗΠΑ, όπου η διοργάνωση Poetry Out Loud γνωρίζει απρόσμενη επιτυχία, καθώς μέσα από διαγωνισμούς απαγγελίας και τα απαραίτητα βραβεία για κίνητρο, κατάφερε να δημιουργήσει ένα ρεύμα ποίησης στα σχολεία. Δείτε και το πολύ καλό ρεπορτάζ του BBC.
Η τιμή φαινόταν λογική, τοποθεσία
Αδιάφορη. Η ιδιοκτήτρια με διαβεβαίωσε ότι ζούσε
Αλλού. Η εξομολόγηση
Ήταν αναπόφευκτη: «Κυρία», την προειδοποίησα,
«Δε θα μ” άρεσε να έρθω μάταια – Είμαι Αφρικανός.»
Σιωπή. Σιωπηλή μετάδοση
Ζορισμένων καλών τρόπων. Η φωνή, όταν ήρθε, με χτύπησε
Πασαλειμμένη με κραγιόν, κρατώντας μακριά επίχρυση
Πίπα. Ένιωσα βρώμικος.
«ΠΟΣΟ ΣΚΟΥΡΟΣ;» … δεν άκουσα λάθος… «ΕΙΣΤΕ ΛΙΓΟ
“Η ΠΟΛΥ ΣΚΟΥΡΟΣ;» Πλήκτρο Β, Πλήκτρο Α. Δυσωδία
Ταγκισμένης αναπνοής δημοσίου κρυφτού-μιλητού
Κόκκινος θάλαμος. Κόκκινο γραμματοκιβώτιο. Κόκκινο δίπατο
Λεωφορείο τσαλαβουτά στην πίσσα. Αλήθεια! Ντροπιασμένος
Από την κακότροπη σιγή, παραδόθηκα.
Βρέθηκα αποσβολωμένος να ζητώ εξηγήσεις.
Αυτή, διακριτική, έδωσε έμφαση αλλού-
«ΕΙΣΤΕ ΜΕΛΑΨΟΣ; Ή ΠΙΟ ΑΝΟΙΧΤΟΧΡΩΜΟΣ;» Αποκάλυψη.
«Εννοείτε κάτι σαν απλό ή σοκολατούχο γάλα;»
Η συγκατάνευσή της ήταν κλινική, εξευτελιστική μέσα στην ελαφρά
Απροσωπία της. Αμέσως, στο ίδιο μήκος κύματος,
Επέλεξα. «Καστανόχρωμο Δυτικής Αφρικής» -και μετά από σκέψη,
«Στο διαβατήριό μου.» Σα φάντασμα το φάσμα των χρωμάτων
Πλανήθηκε στη σιωπή, ώσπου η ειλικρίνεια έδωσε έναν μεταλλικό
Τόνο στη φωνή της. «ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ;» παραδέχτηκε
«ΔΕΝ ΞΕΡΩ ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΑΥΤΟ.» «Μελαχροινός»
«ΑΥΤΟ ΕΙΝΑΙ ΣΚΟΥΡΟ, ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ;» «Όχι εντελώς
Στο πρόσωπο είναι μελαχροινός, αλλά, κυρία, καλό θα “ταν να με δείτε
Ολόκληρο. Οι παλάμες των χεριών και οι πατούσες μου είναι πλατινέ.
Από την τριβή
-Βλακωδώς, κυρία, καθόμουν κάτω-
Τα οπίσθιά μου κατάμαυρα γίνανε -Μια στιγμή, κυρία!»- νιώθοντας
Το ακουστικό της να βροντά
Στ” αυτιά μου -«Κυρία;» την παρακάλεσα, «δε θα θέλατε
Να τα δείτε η ίδια;»
Μετάφραση: Kyoko Kishida, Jazra Khaleed
Για τη σχέση του Soyinka με τη Νότια Αφρική, δείτε και τη σχετική ανάρτηση του taal.gr.
Παρόλο που το taal.gr επικεντρώνεται στη σχέση ολλανδικής και ελληνικής γλώσσας, δεν θα μπορούσαμε να αγνοήσουμε και μεταφράσεις ολλανδικής ποίησης στα Αγγλικά.
Το τεύχος 198 (Φθινόπωρο 2009) του πολύ καλού Αγγλικού περιοδικού AMBIT είναι αφιερωμένο στην ολλανδική ποίηση. Κύρια φιγούρα του αφιερώματος, ο Remco Campert ο οποίος απεικονίζεται και στο εξώφυλλο.
Στο αφιέρωμα παρουσιάζονται αγγλικές μεταφράσεις ποιημάτων των εξής Ολλανδών ποιητών και ποιητριών: Rutger Kopland, Hagar Peeters, Hèléne Geléns, του πολυδιαφημισμένου Mustafa Stitou και της (Ολλανδέζας) τωρινής επίσημης ποιήτριας της Αμβέρσας Joke van Leeuwen. Σύντομα θα έχουμε την ευκαιρία ν” αναφερθούμε ξεχωριστά στα παραπάνω ονόματα και από το taal.gr
Το συντονισμό του αφιερώματος έχει ο μεταφραστής του Campert στα Αγγλικά και γνώστης της Ολλανδικής ποίησης Donald Gardner. Στο ίδιο τεύχος διαβάζουμε ένα ποίημα του Gardner αφιερωμένο στον Campert κι ένα ενδιαφέρον δοκίμιο του Paul Binding για την ολλανδική ποίηση. Δείτε εδώ ένα εξαιρετικό δείγμα των μεταφράσεων του τεύχους.
Δεν ξέρω αν στο μεταξύ έχει εξαντληθεί το συγκεκριμένο τεύχος, σε κάθε περίπτωση όμως το AMBIT το φέρνει η Πολιτεία.
από το αφιέρωμα του AMBIT 198)
Our fathers built this land in poverty
and made it what it is: IJsselmeer and airports
rose from the sea and flagstones from the road,
the youth are bopping forward underground,
mosques drone, bells ring and bring
god from afar yet always in our midst
but in these lowlands rain beats down
on clattering attic windows
and down below the dull improverished fumbling,
the carefully moaning grumble:
harder faster deeper, boyo,
till the bars of the bed all break,
till the bars break and the dikes burst
flooding the polders between their thighs.
Μετάφραση: Donald Gardner