Μεταφράσεις

Omega minor

omega_minor
Standard

Εδώ και λίγο καιρό κυκλοφορεί και στα Ελληνικά ένα από τα σημαντικότερα φλαμανδικά μυθιστορήματα των τελευταίων δέκα ετών. Πρόκειται για το Omega Minor του Πάουλ Βεράχεν, η γραφή του οποίου έχει συγκριθεί με αυτή του Ντελίλο ή και του Τομας Πύντσον. Πρόκειται για ένα φιλόδοξο, πολυσέλιδο μυθιστόρημα που βάζει το δάχτυλο στις πληγές του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου για να ανιχνεύσει (όπως όλα τα μεγάλα μυθιστορήματα) τα αίτια και τις συνέπειες των σκοτεινών και ανεξιχνίαστων κινήτρων του ανθρώπου. Continue reading

Σ” αυτήν την κάτω χώρα (Kees Klok)

herfst_landschap
Standard

Σ” αυτήν την κάτω χώρα όλα πασχίζουν να πάνε προς τα πάνω:

τα χοντροκομμένα καμπαναριά των εκκλησιών, οι ανεμόμυλοι-

φιγούρες φαντασμάτων με περιστρεφόμενα εγκληματικά χέρια,

ακόμη και φράγματα αποφραγμένα

κάτω από το ίδιο τους το βάρος,

ακόμη και κύματα που θέλουν να γλείφουν

όλο και πιο ψηλά ή να χτυπούν πιο δυνατά

κατά το ερωτικό χωρίς όρια παιχνίδι τους

στην απεχθή χώρα των ανθρώπων

που σκύβουν λόγω του αέρα,

καθ΄ οδόν προς τη λειτουργία και τη χορωδία.

Κορίτσια με πλεξίδες

καπέλα σε πλαστικές σακούλες

μέχρι την ιερή στιγμή

που μπαίνουν στο ναό:

κληρονόμοι της Αφροδίτης

από παραμορφωτική λασπερή υπόσταση

σε ένα βασίλειο που αυτοβυθίζεται στο σκοτάδι

όπου τίποτε δεν μένει αδημιούργητο,

αλλά κάθε φιλοδοξία νεκρώνεται

μες στον πηλό που σε απομυζεί.

Μετάφραση: Στέλλα Τιμωνίδου

Διαβάστε εδώ μια συνομιλία του taal.gr με τον ποιητή, μεταφραστή και ιστορικό Κέις Κλοκ.

Βιογραφία ενός συμβόλου

guernica
Standard

Γκερνίκα (Guernica):  ένας από τους πιο εμβληματικούς και γνωστούς πίνακες του εικοστού αιώνα. Ο Βέλγος ιστορικός της τέχνης Gijs van Hensbergen (Χέις φαν Χενσμπέργχεν) έχει γράψει μια «βιογραφία» του έργου, η ελληνική έκδοση της οποίας κυκλοφόρησε το 2007 από την «Μικρή Άρκτο«. Το πρωτότυπο είναι γραμμένο στα Αγγλικά και η μετάφρασή του έγινε από τον Άδωνι Σάμψων. Continue reading

Κοιλάδα των Βουσμάνων, πεδιάδα της ανέχειας

teflon_4
Standard

Μόλις κυκλοφόρησε το τέταρτο τεύχος του Τεφλόν, του «ποιητικού σκεύους» με την πιο φρέσκια θεώρηση στα ποιητικά πράγματα. Επίσης, με την καλύτερη σχέση τιμής/ποιότητας μια και διανέμεται δωρεάν. Δεν είναι όμως αυτός ο λόγος για τον οποίο εξαντλείται σε χρόνο ρεκόρ, αλλά η ύλη του: προσεγμένη, με ουσιαστική γνώση της ποιητικής ιστορίας και εξαιρετικές κεραίες όσον αφορά τα τωρινά ρεύματα και τις νέες ποιητικές φωνές. Όλα αυτά σε μια ελκυστική και προσεγμένη έντυπη συσκευασία.

Το τέταρτο τεύχος περιλαμβάνει την πρώτη στην Ελλάδα ανθολόγηση Νοτιοαφρικάνικης ποίησης γραμμένης στα Αφρικάανς. Ανθολογούνται λιγότερο ή περισσότερο γνωστοί ποιητές και ποιήτριες της γενικά άγνωστης σε μας χώρας με τρόπο που να περιλαμβάνει διάφορα ρεύματα και διάφορες εποχές. Η μετάφραση είναι δια χειρός της υποφαινόμενης.

Πέρα από τη συγκεκριμένη ανθολογία, το τέταρτο τεύχος (όπως και τα προηγούμενα) περιέχει εξαιρετικά άθρα, μεταφράσεις και δοκίμια. Συνεπώς, το συνιστούμε ανεπιφύλακτα. Βιαστείτε όμως, γιατί όπως είπαμε εξαντλείται σε χρόνο ρεκόρ. Εναλλακτικά, μπορείτε να επιλέξετε την μέθοδο της συνδρομής, στηρίζοντας παράλληλα αυτή την αξιόλογη ποιητική προσπάθεια. Εδώ μπορείτε να βρείτε περισσότερες πληροφορίες για την ύλη καθώς και τα σημεία διανομής.

Στο κατώφλι της φωτιάς

hella_haasse_kastaniotis
Standard

O Χάρι Μούλις, ο οποίος αποχαιρέτησε πρόσφατα τον μάταιο τούτο κόσμο, είναι ένας από τους πιο μεταφρασμένους στα Ελληνικά και πιθανόν ο πιο γνωστός Ολλανδός συγγραφέας. Φυσικά όμως, δεν είναι και ο μοναδικός με παρουσία και αναγνωρισιμότητα εκτός της χώρας του. Μια τέτοια λογοτεχνική φωνή είναι και η Χέλα Χάασε, η οποία θεωρείται μια από τις μεγαλύτερες συγγράφισσες της Ευρώπης.

Γι” αυτό καλωσορίζουμε την μετάφραση (δια χειρός Γιάννη Ιωαννίδη) ενός ακόμα βιβλίου (του δεύτερου) της Χάασε στα Ελληνικά, από τον Καστανιώτη. Το βιβλίο τιτλοφορείται “Στο κατώφλι της φωτιάς” . Θα το δείτε -κι όχι αδίκως- να κατηγοριοποιείται στα ιστορικά μυθιστορήματα. Αλλά εδώ δεν πρόκειται για μια επίφαση ιστορικότητας, αλλά για μια πολυεπίπεδη διήγηση που καταπιάνεται επιτυχώς με διάφορα θέματα (όπως η ταυτότητα, η σχέση πατέρα/γιου κλπ.)

Ακολουθεί η υπόθεση, σύμφωνα με τον εκδότη:

«Βρισκόμαστε στο 414 μ.Χ., όταν η κάποτε κραταιά Pωμαϊκή Aυτοκρατορία πνέει τα λοίσθια, χωρισμένη σε ανατολικό και δυτικό τμήμα. Οι βαρβαρικές ορδές βρίσκονται προ των πυλών της εκχριστιανισμένης Ρώμης. Ο αυτοκράτορας Ονώριος, ένα ανίκανο ανθρωπάκι, έχει περιοριστεί στη βαλτώδη περιοχή της Ραβένας, περιστοιχισμένος από μια διεφθαρμένη και έκλυτη αυλή.

Μέσα σε αυτό το σκηνικό διαδραματίζεται η δίκη μιας ομάδας ειδωλολατρών που κατηγορούνται για μαύρη μαγεία και μαντεία.

Θα ήταν μια δίκη ρουτίνας, αν ανάμεσα στους κατηγορούμενους δεν υπήρχε ένας άνθρωπος με όνομα και καταγωγή που προκαλούν πολλά ερωτηματικά. Το όνομά του: Κλαύδιος Κλαυδιανός, γεννημένος στις όχθες του Νείλου. Επάγγελμα: ποιητής στην αυτοκρατορική αυλή. Απέναντί του ο φανατικός, εκχριστιανισμένος έπαρχος Αδριανός, ανώτερος δικαστής της Ρώμης, που εκπροσωπεί τη χριστιανική κυριαρχία. Η διαμάχη των δύο αντρών μοιάζει με σύγκρουση ανάμεσα σε δύο πολιτισμούς: της ειδωλολατρίας και του χριστιανισμού.»

Περισσότερα για τη συγγραφέα μπορείτε να διαβάσετε εδώ.

Ένας εύχρηστος οδηγός

ekebi_nl
Standard

Το ΕΚΕΒΙ είναι ένας οργανισμός που συμβάλλει με διάφορους τρόπους στην προώθηση του βιβλίου στην Ελλάδα και στο εξωτερικό. Στα πλαίσια της προσέγγισης με άλλες χώρες, έχει δημιουργήσει μια σειρά «φακέλων», εντύπων δηλαδή αφιερωμένων στη λογοτεχνική πραγματικότητα διαφόρων χωρών. Οι φάκελοι περιέχουν χρήσιμες πληροφορίες για εκδότες, μεταφραστές αλλά και συγγραφείς που ενδιαφέρονται για συνεργασίες στη συγκεκριμένη χώρα.

Το 2007 εκδόθηκε ο φάκελος  του ΕΚΕΒΙ για την Ολλανδία, μια προσεγμένη και ενημερωτική έκδοση. Περιλαμβάνει πληροφορίες για την βιβλιαγορά, την αναγνωστική συμπεριφορά και τους λογοτεχνικούς φορείς της Ολλανδίας.  Παρουσιάζει μια λίστα συγγραφέων της χώρας, καθώς και πληροφορίες για την εκδοτική πραγματικότητα στο χώρο του παιδικού βιβλίου.

Ο φάκελος συνοδεύεται από ένα παράρτημα με τα Ελληνικά βιβλία που έχουν μεταφραστεί στα Ολλανδικά. Για τον συγκεκριμένο κατάλογο, μπορείτε να ανατρέχετε και στην ηλεκτρονική μηχανή αναζήτησης του ΕΚΕΒΙ.

Ενδιαφέρουσα είναι η συνέντευξη με τον πρόεδρο του Ιδρύματος για την Παραγωγή και Προώθηση της Ολλανδικής λογοτεχνίας (NLPVNF), στο οποίο έχουμε αναφερθεί και εμείς στο παρελθόν. Τον φάκελο συμπληρώνει ένα μεστό άρθρο της Henriette Korthals Altes για τις περιόδους της Ολλανδικής λογοτεχνίας.

Παρά τα τρία χρόνια που έχουν περάσει από την έκδοσή του, ο συγκεκριμένος φάκελος παραμένει επίκαιρος και ένας πρώτης τάξης οδηγός προς ναυτιλομένους στα Ολλανδικά λογοτεχνικά ύδατα. Η έκδοση είναι διαθέσιμη εδώ για ψηφιακό ξεφύλλισμα.

Βίνσεντ Βαν Γκογκ (Αρσένι Ταρκόφσκι)

van_gogh_tarkovskij
Standard

Ας με συγχωρήσει ο Βίνσεντ Βαν Γκογκ

Που δεν μπόρεσα να τον βοηθήσω,

 

Που δεν του “στρωσα χαλί απο χορτάρι

Κάτω απ” τα πόδια του, στο δρόμο τον καμένο,

 

Που δεν του “λυσα τα κορδόνια

στα λασπωμένα αγροτικά του παπούτσια,

 

Που στη ζέστη δεν του “δωσα νερό να ξεδιψάσει,

Που δεν εμπόδισα τον άρρωστο ν” αυτοκτονήσει.

 

Στέκω εγώ και πάνω μου κρεμιέται

Το κυπαρίσσι γυρισμένο σαν τη φλόγα,

 

Αυτό το κίτρινο και βαθύ γαλάζιο

Χωρίς αυτά εγώ δεν θα γινόμουν.

 

Θα πρόδιδα τα λόγια μου

Αν ξεφορτωνόμουν το ξένο βάρος.

 

Κι η αγριάδα του η αγγελική

Που συγγενεύει με τους στίχους μου

 

Σας οδηγεί μεσ” απ” την κόρη του ματιού του

Εκεί όπου αναπνέει τ” αστέρια ο Βαν Γκογκ.

 

Μετάφραση: Χρήστος Κολτούκης

Απο τη συλλογή ποιημάτων του Ταρκόφσκι «Πουλιά ταξίδευαν στο δρόμο μας«, εκδόσεις Ελεγεία, 2007

Ωδή στην πολύγλωσση Ουτρέχτη

liberidu_festival_a_d_werf
Standard

Το ποίημα της Λεμονιάς Λυμπερίδου στα πλαίσια του φετινού Φεστιβάλ a/d Werf της Ουτρέχτης

Το Festival a/d Werf διοργανώνεται κάθε Άνοιξη στην Ουτρέχτη. Εφέτος συμμετείχε σε αυτό και η μεταφράστρια Λεμονιά Λυμπερίδου, συγκεκριμένα στην ωδή προς την πολύγλωσση Ουτρέχτη. Στα πλαίσια του συγκεκριμένου project, ένα ποίημα γραμμένο αρχικά στα Αγγλικά μεταφραζόταν σε μια γλώσσα που μιλιέται στην πόλη και αντίστροφα στα Ολλανδικά. Συνολικά έγιναν μεταφράσεις σε δεκαεννέα ξένες γλώσσες. Κατά τη διάρκεια του φεστιβάλ το ποίημα παρουσιάστηκε σε όλες τις μορφές που αυτό πήρε κατά τη διάρκεια του «ταξιδιού» του, με ένα μηχάνημα που έριχνε με άμμο τα γράμματα στα δρομάκια του κέντρου της πόλης.

Στη φωτογραφία που συνοδεύει το παρόν κείμενο, μπορείτε να διαβάσετε το ποίημα της Λυμπερίδου.